Trẻ dậy thì sớm nên xử trí ra sao?

Trẻ dậy thì sớm nên xử trí ra sao?Dậy thì sớm do sự tiết ra GnRH ở vùng dưới đồi bị kích hoạt sớm, buồng trứng sinh ra những thay đổi có chu kỳ và làm xuất hiện sớm những hiện tượng đặc trưng giới tính.

Nguyên nhân gây ra hiện tượng dậy thì sớm ở bé gái

Dậy thì sớm do sự tiết ra GnRH ở vùng dưới đồi bị kích hoạt sớm, buồng trứng sinh ra những thay đổi có chu kỳ và làm xuất hiện sớm những hiện tượng đặc trưng giới tính nói trên. Trong trường hợp này, bé gái có thể rụng trứng có quy luật và có khả năng sinh sản.

Dậy thì sớm do sự phát triển bất thường của hoóc môn sinh dục: Có những trường hợp ở một bộ phận nào đó trong cơ thể (buồng trứng, tuyến thượng thận ...) xuất hiện những khối u hay "nang" có thể tiết ra hoóc môn sinh dục  ... Từ đó, ở trẻ xuất hiện những dấu hiệu dậy thì hoặc thấy kinh lần đầu sớm nhưng không có sự rụng trứng, do đó trẻ chưa có khả năng sinh sản.

Dậy thì sớm do não: Thường gặp ở những trẻ được phát hiện có khối u trong não, hoặc bị dị tật bẩm sinh, từng bị não úng thủy, viêm não, chiếu tia phóng xạ vào não, bị ngoại thương hoặc bị u xơ dây thần kinh. Những trẻ dậy thì sớm do não thường bị kèm theo các triệu chứng như: đau đầu, co giật, thị lực giảm sút.

Dậy thì sớm có nguồn gốc từ bên ngoài: Có những bé gái do dùng nhầm thuốc tránh thai của mẹ, uống các loại thuốc bắc, thuốc bổ có chứa hoóc môn sinh dục, do người mẹ trong thời gian cho con bú có uống thuốc tránh thai hay thuốc bổ chứa hoóc môn, hay ăn phải thịt các loại gia súc, gia cầm được chăn nuôi bằng thức ăn chứa nhiều hoóc môn... Hoặc trong một số trường hợp hiếm là do bé gái dùng một lượng khá nhiều các chất dưỡng da của mẹ mà trong đó có hàm lượng nội tiết tố cao. Oestrogen trong các loại thuốc, thực phẩm, chất dưỡng da này qua đường ruột, sữa hoặc da, đi vào hệ tuần hoàn máu hoặc toàn thân của đứa trẻ, gây nên những biểu hiện dậy thì sớm. Ở những trẻ mắc chứng này, màu sắc của cơ quan sinh dục ngoài và núm vú thường sẫm hơn rõ rệt so với bình thường.

Cá biệt ở một số bé gái 2-4 tuổi, có hiện tượng một hoặc cả hai đầu vú cùng nhú lên. Điều này kéo dài trong vài tháng hay vài năm nhưng không có các đặc tính và hiện tượng phát triển quá nhanh khác. Đó thực chất không phải dậy thì sớm mà là hiện tượng bầu vú phát triển sớm, không cần phải điều trị.

Việc xác định chính xác nguyên nhân gây ra hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ em gái phải do các bác sỹ có chuyên môn khám và phát hiện.

Bên cạnh đó cũng có rất nhiều trường hợp bé gái dậy thì sớm mà không rõ nguyên nhân.

Làm gì khi nghi ngờ bé gái dậy thì sớm

Khi thấy bé gái có những dấu hiệu dậy thì sớm, bố mẹ cần sớm đưa con đi khám để tìm nguyên nhân.

Nếu bệnh do khối u hay u nang buồng trứng, tuyến thượng thận gây ra thì phải phẫu thuật để cắt bỏ. Sau khi phẫu thuật, phải định kỳ đến bệnh viện để kiểm ra, quan sát xem các triệu chứng bệnh có mất đi, nồng độ nội tiết tố sinh dục trong máu có giảm đi hay không. Nếu u nằm trong não, việc phẫu thuật hay không phải được quyết định bởi bác sĩ ngoại khoa thần kinh. Nếu dậy thì sớm do nguyên nhân bên ngoài, phải tìm ra con đường cụ thể gây tiếp xúc với nội tiết tố sinh dục để tránh tiếp xúc; khi nội tiết tố sinh dục có nguồn gốc từ bên ngoài được đưa hết ra khỏi cơ thể thì bệnh sẽ tự nhiên giảm bớt.

Khoảng chục năm lại đây, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng thuốc có GnRH có thể ức chế một cách hữu hiệu sự tiết ra GnRH quá sớm, từ đó mà ức chế sự phát dục của noãn bào và sự tiết ra nội tiết tố sinh dục. Ưu điểm nổi bật của phương pháp này là ức chế sự hoàn thiện quá sớm của xương, có tác dụng cải thiện chiều cao cơ thể.

Các tài liệu y học nước ngoài cho thấy, các bé gái mắc bệnh dậy thì sớm thực sự nếu được điều trị bằng thuốc có chứa GnRH (ngừng thuốc khi đến tuổi dậy thì thật sự) thì quá trình dậy thì tự nhiên sau đó sẽ hoàn toàn bình thường. Sau khi đã trưởng thành, kinh nguyệt và công năng sinh dục của những người này cũng bình thường.