Tìm hiểu hiện tượng vàng da ở trẻ em

Tìm hiểu hiện tượng vàng da ở trẻ em - Hiện tượng vàng da thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh. Đây là một quá trình phát triển bình thường của trẻ.

Nguyên nhân gây vàng da ở trẻ sơ sinh?

Hiện tượng này thường xuất hiện ở gần 2/3 trẻ sơ sinh. Nó do sự tích tụ bilirubin (một sắc tố màu vàng trong máu) gây nên. Trẻ sơ sinh bị ảnh hưởng bởi chất này thường khiến da ở mặt và lòng trắng của mắt bị vàng. Hiện tượng vàng da phát triển khi các tế bào máu đỏ thoái hóa và chết đi. Đây là một quá trình phát triển bình thường của trẻ.

Trước khi em bé được sinh ra, gan của người mẹ đã giúp loại bỏ bilirubin. Nhưng sau khi sinh, gan của bé có thể không phát triển đủ tốt để đảm nhận công việc loại bỏ bilirubin. Vì thế, các bilirubin có thể tích tụ trong máu làm vàng da và mắt của trẻ sơ sinh. Trong hầu hết các trường hợp, theo thời gian ngắn, hiện tượng vàng da sẽ tự nhiên biến mất trên cơ thể của các bé.

Triệu chứng

Một số trẻ sơ sinh có thể có những triệu chứng vàng da nặng hơn so với ở những trẻ sơ sinh khác. Nếu em bé sơ sinh của bạn có bất kỳ yếu tố nguy cơ sau đây, bạn hãy đưa bé đến thăm khám bác sĩ ngay để có thể theo dõi được mức độ bilirubin của bé chặt chẽ hơn:

- Trẻ đã có anh/chị em bị vàng da trước đó
- Trẻ tiểu tiện không đủ ướt tã và làm tã bẩn
- Bị bầm tím khi sinh
- Đẻ non
- Có hiện tượng vàng da sớm (trong vòng 24 giờ đầu tiên sau khi sinh)
- Mẹ có nhóm máu O hoặc nhóm máu Rh

Một số phương pháp điều trị bệnh vàng da

Chiếu đèn:

Được chỉ định đối với trẻ (có cân nặng trên 2,5kg) có nồng độ bilirubin trong máu vào ngày thứ nhất: 40mg/l; ngày thứ 2: 130mg/1; ngày thứ 3: 160mg/l.

Dùng nguồn ánh sáng mầu xanh dương từ bóng đèn compact, hallogen tác động lên các phân tử bilirubin ở dưới da trẻ. Các phân tử này bị biến thành các dạng đồng phân quang học, không độc, tan trong nước, dễ dàng được thải qua nước tiểu. Chiếu đèn liên tục từ 3 - 15 ngày, tuỳ theo mức độ của bệnh. Có thể cho trẻ chiếu đèn trong lồng ấp, giữ nhiệt độ từ 30 - 32oC. Cân nặng của trẻ càng thấp, nhiệt độ trong lồng ấp càng cao.

Lưu ý khi chiếu đèn: cần cho trẻ uống thêm nước, bú nhiều để bổ sung nước cho cơ thể. Hoặc truyền thêm dung dịch đường 10%.

Làm gì khi trẻ bị vàng da

Bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh có thể dễ dàng quan sát bằng mắt thường ở nơi có đủ ánh sáng: cạnh cửa sổ, ngoài hành lang... Trong trường hợp khó nhận biết như da trẻ đỏ hồng hoặc đen, nên dùng đầu ngón tay ấn nhẹ lên da trẻ trong vài giây, sau đó bỏ tay ra.

- Nếu trẻ bị vàng da ở mức độ nhẹ có thể điều trị tại nhà bằng cách tắm nắng: đặt trẻ gần cửa sổ nơi có ánh nắng dịu của mặt trời (vào khoảng 8 giờ đến 8 giờ 30 mỗi sáng).

- Cho trẻ bú nhiều lần trong ngày vì sữa mẹ giúp đào thải nhanh chất bilirubin qua đường tiêu hoá.

- Hằng ngày, cần theo dõi các vùng lan rộng của bệnh vàng da và các triệu chứng xuất hiện kèm theo. Theo dõi liên tục trong vòng 7 - 10 ngày sau sinh. Cần đưa ngay trẻ đến khám bác sĩ trong trường hợp:

- Bú ít hơn một nửa so với bình thường.

- Nước tiểu trong.

- Ngủ nhiều.

- Vàng da xuất hiện sớm, trong vòng 24 giờ sau khi sinh.

- Vàng da lan đến bàn tay, bàn chân.

- Vàng da kéo dài trên 15 ngày.

Theo chúng tôi, bạn nên đưa bé đi khám để được tư vấn sau quá trình thăm khám trực tiếp.

TT

Read More

Kiến thức cần thiết về bệnh vàng da ở trẻ em

Kiến thức cần thiết về bệnh vàng da ở trẻ em - Vàng da là tình trạng gặp ở hầu hết các trẻ sơ sinh, tuy nhiên cần phân biệt giữa vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý để có hướng xử trí đúng.

1. Vì sao trẻ sơ sinh dễ bị vàng da?

Phần lớn trẻ sơ sinh có biểu hiện vàng da trong vòng 1 tuần sau khi ra đời. Đây là hiện tượng sinh lý bình thường, xảy ra do các hồng cầu của thai nhi bị phá hủy để được thay thế bằng hồng cầu trưởng thành. Khi hồng cầu bị vỡ, một lượng lớn Bilirubin – một chất có sắc tố màu vàng – được phóng thích vào máu, làm cho trẻ bị vàng da.

2. Vàng da sơ sinh có nguy hiểm không?

Đa số các trường hợp vàng da ở trẻ sơ sinh đều nhẹ và tự khỏi sau 7-10 ngày, khi chất Bilirubin được đào thải hết qua phân và nước tiểu. Tuy nhiên, có một số trường hợp vàng da nặng do chất Bilirubin tăng quá cao và thấm vào não (y học gọi là vàng da nhân). Tình trạng này rất nguy hiểm, có thể làm cho trẻ bị hôn mê, co giật, dẫn đến tử vong hoặc di chứng về tâm thần vận động vĩnh viễn.

3. Làm thế nào để phát hiện vàng da?

Chứng vàng da rất dễ nhận biết bằng mắt thường ở nơi có đủ ánh sáng. Vì vậy, hằng ngày, các bà mẹ cần quan sát màu da toàn thân của trẻ ở nơi sáng. Trong trường hợp khó nhận biết (da trẻ đỏ hồng hoặc đen), nên ấn nhẹ ngón tay cái lên da trẻ trong vài giây, sau đó buông ra; nếu trẻ bị vàng da, nơi ấn ngón tay sẽ có màu vàng rõ rệt. Khi trẻ có biểu hiện nghi là vàng da, cần đưa đến bác sĩ để kiểm tra.

Vàng da được chia thành 2 mức độ:

- Nhẹ: Da hơi vàng ở mặt, thân mình; trẻ vẫn bú tốt; hoặc vàng da xuất hiện muộn, sau ngày thứ ba.

- Nặng: Da vàng sậm, lan xuống tay, chân; trẻ bú kém, bỏ bú; hoặc vàng da xuất hiện sớm, trong vòng 1-2 ngày sau sinh. Những trẻ sinh non, nhiễm trùng, sinh ngạt dễ bị vàng da nặng.

4. Làm gì khi trẻ bị vàng da?

Đối với trường hợp nhẹ, có thể điều trị tại nhà bằng cách tắm nắng. Đặt trẻ gần cửa sổ, nơi có ánh nắng dịu của mặt trời (vào khoảng 8-8h30 mỗi sáng, lúc trời không quá nóng hay quá lạnh). Cho trẻ bú nhiều lần trong ngày vì sữa mẹ giúp đào thải nhanh chất Bilirubin qua đường tiêu hóa. Cần theo dõi diễn tiến của chứng vàng da mỗi ngày trong vòng 7-10 ngày sau sinh.

Trẻ bị vàng da nặng cần được nhập viện ngay để được điều trị tích cực bằng các phương pháp sau:

- Chiếu đèn: Ánh sáng của đèn biến Bilirubin thành chất không độc và được thải nhanh ra khỏi cơ thể qua đường tiêu hóa, đường tiểu.

- Thay máu: Lấy bớt chất Bilirubin ra khỏi cơ thể một cách nhanh chóng.

5. Lúc nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?

Hãy đưa ngay trẻ đến cơ sở y tế khi có một trong các dấu hiệu sau:

- Bú ít hơn một nửa so với bình thường.

- Vàng da lan đến tay chân.

- Vàng da xuất hiện trong 1- 2 ngày sau sinh.

- Vàng da kéo dài trên 15 ngày.

Read More